| ΑΡΓΑΛΕΙΟΣ Ο Αργαλειός είναι ένα από τα αρχαιότερα μέσα ύφανσης. Η ιστορία του χάνεται μέσα στους αιώνες. Ο Όμηρος αναφέρεται στη γυναίκα του Βασιλιά της Ιθάκης Οδυσσέα , την Πηνελόπη, η οποία περιμένοντας τον αγαπημένο της να γυρίσει από την εκστρατεία στην Τροία περίπου δέκα χρόνια και να δικαιολογηθεί για την απροθυμία της να παντρευτεί έναν από τους μνηστήρες του Θρόνου, είχε υποσχεθεί ότι θα διαλέξει έναν από αυτούς , όταν τελειώσει στον αργαλειό το υφαντό που είχε αρχίσει εδώ και πολλά χρόνια. << τάκου – τάκου ο αργαλειός μου τάκου κι έρχεται ο καλός μου. Τάκου και σε λίγο φθάνει με φιλί και με στεφάνι>>. Έτσι τραγουδά η κοπελιά και σήμερα ακόμα , περιμένοντας τον καλό της . Ο αργαλειός είναι φτιαγμένος από γερό ξύλο καρυδιάς , μουριάς ,πλατάνου κ.λ.π. Τα ξύλα σχηματίζουν ένα ορθογώνιο παραλληλόγραμμο, με τις μικρές πλευρές πίσω και εμπρός. Αυτό το παραλληλόγραμμο στηρίζεται σε τέσσερα ορθογώνια παραλληλεπίπεδα , γιατί έτσι σχηματίζεται ένα είδος κρεβατιού. Οι μεγάλες πλευρές είναι οι πλαϊνές. Τα κυριότερα εξαρτήματα του αργαλειού είναι: Α) ΤΟ ΑΝΤΙ: Αυτό είναι ένα από τα κυριότερα μέρη. Είναι ένα ξύλο κυλινδρικό και στηρίζεται στο μπροστινό μέρος του αργαλειού. Εκεί τυλίγεται το ύφασμα που υφαίνεται. Στο μέσο και λίγο πιο μπροστά από το αντί υπάρχει σαν κάθισμα που κάθεται η υφάντρα. Μπροστά της κρέμεται το χτένι, όπου περνούν όλες οι κλωστές που ξεκινούν από ένα άλλο κυλινδρικό ξύλο που τυλίγεται το στημόνι. Οι κλωστές σταυρώνονται και με την βοήθεια της πατήθρας ανεβοκατεβαίνουν και σχηματίζουν ένα άνοιγμα που πηγαινοέρχεται η σαΐτα με το νήμα του υφαδιού που έχει τυλιγμένο το υφάδι. Στα απλά υφαντά , κουρελούδες και σεντόνια οι πατήθρες είναι δύο. Στα δύσκολα και με σχέδια υφαντά οι πατήθρες είναι τέσσερις. Β) ΤΟ ΚΛΟΥΒΙ: Αυτό είναι ορθογώνιο και έχει μασουρίστρες από καλάμια του τυλίγονται τα νήματα ( το υφάδι ) για να φτιάξουν το στημόνι. Το στημόνι ανάλογα με τα ρούχα που θα υφάνουν ανέρχεται στα 100 και πλέον μέτρα για να γιαντέψουν το πανί όπως λένε. Γ) Η ΑΝΕΜΗ: Στην ανέμη τοποθετούν το νήμα όπως το αγοράζουν από τον έμπορο για να το τυλίξουν στα μασούρια. Δ) ΤΑ ΜΙΤΑΡΙΑ: Στα μιτάρια περνούν οι κλωστές του στημονιού , οι οποίες με το πάτημα των πατήθρων ανοιγοκλείνουν και σχηματίζεται άνοιγμα να περνά η σαΐτα. Ε) Η ΞΥΓΚΛ: Είναι μια σιδερένια βέργα επίπεδη η οποία τεντώνει το ύφασμα για να μην κάνει κοιλιά όπως λένε . ΣΤ) ΤΑ ΧΤΕΝΙΑ: Είναι καλαμάκια ψιλά και λεπτά περίπου 10 εκ., τα οποία στηρίζονται σε δύο βέργες και απέχουν μεταξύ τους 1 με 2 εκατ. για να περνούν μέσα οι κλωστές και να τις διατηρούν παράλληλες και να μην μπερδεύουν τις κλωστές του στημονιού. Άλλα εξαρτήματα βοηθητικά είναι η σαΐτα , τα καρούλια για να ανοιγοκλείνουν τα μιτάρια και η μαγκάνη η οποία τυλίγει στα μασούρια το νήμα του υφαδιού. Αυτός είναι ο παραδοσιακός αργαλειός που η σημερινή τεχνολογία τον έχει παραμερίσει σε κάποια αποθήκη και στην καλύτερη περίπτωση σε κάποιο λαογραφικό μουσείο. |
| ΤΑ ΚΟΥΚΟΥΛΑΡΙΚΑ ΤΗΣ ΚΥΜΗΣ Παλιά στη περιφέρειά μας και ιδίως στην Κύμη , ύφαιναν διάφορα εξαίρετα υφαντά από βαμβάκι, λινά και μετάξι. Περίφημα ήταν τα μεταξωτά που ύφαιναν στην Κύμη και τα γύρω χωριά. Το μετάξι το έπαιρναν από τους μεταξοσκώληκες που έτρεφαν οι γυναίκες της περιοχής ή επεξεργάζονταν οι ίδιες στα λαγούμια. Πριν από την κατοχή στην περιφέρειά μας έθρεφαν πολλούς μεταξοσκώληκες . Από τα κουκούλια που έπλεκαν οι μεταξοσκώληκες , έβγαινε το περίφημο μετάξι που σήμερα έχει παραμεριστεί από το συνθετικό. Όπως μου έλεγε η μητέρα μου ( Αικατερίνη Ζέρβα , κόρη του φουστανελά δάσκαλου Γεωργίου Κυρίμη ) πάνω από το σπίτι τους είχαν πολλές στοές σαν σπηλιές , τα λεγόμενα λαγούμια. Μέσα στα λαγούμια οι τεχνίτριες γυναίκες έστριβαν το μετάξι με δεξιοτεχνία. Άλλο λαγούμι είχε και ο παππούς του Γεωργίου Πόγκα στην Επισκοπή. Επίσης σε πολλά χωριά , ιδίως στα Κουρούνια και στους Ανδρονιάνους , υπήρχαν διάφορα εργαστήρια , τα κουκουλάρικα όπως τα έλεγαν, που επεξεργάζονταν το μετάξι, που ήταν έτοιμο να υφανθεί και να γίνουν οι τσεβρέδεςς , οι πετσέτες , οι πουκαμίσες κ.λ.π. Σήμερα υφαίνονται ακόμα στην Καλαμάτα και στο Σουφλί. Κατά μια πληροφορία από τη αείμνηστο Κερατσού Μασκαλάρη ( σύζυγο του γιατρού ) , ο μεταξοσκώληκας διαδόθηκε στο Σουφλί από την Κύμη. Από τα κουκούλια που είχαν τρυπήσει και ήταν άχρηστα να βγάλουν μετάξι , οι νοικοκυρές που δεν άφηναν τίποτα να πάει χαμένο,έφτιαχναν διάφορα κομψοτεχνήματα και στολίδια. Έκοβαν τα κουκούλια σε διάφορα σχήματα , τα έβαφαν , τα έραβαν πάνω στο βελούδο και με αυτά έφτιαχναν πίνακες για στολισμό των σπιτιών τους , μολυβδοθήκες για κουταλοπήρουνα , ανθοδοχεία, βουρτσοθήκες , κοσμηματοθήκες κλπ. Πριν από λίγα χρόνια μια ομάδα γυναικών από την Κύμη προσπάθησαν να αναβιώσουν την τέχνη αυτή. Δείγματα των καλλιτεχνημάτων βρίσκονται πάρα πολλά σε διάφορα σπίτια και στο Λαογραφικό Μουσείο της Κύμης. Σε αυτό το μουσείο βρίσκονται θησαυροί μεταξωτών υφαντών που έχουν υφάνει με μεράκι και γούστο. Θα ήταν ευχής έργο οι διάφοροι σύλλογοι της περιοχής μας να ξαναζωντανέψουν την πλούσια λαογραφική μας παράδοση και να συνδεθούμε με τις ρίζες μας και να μην χαθεί ο πολιτισμός των προγόνων μας. |
| ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΤΑΠΗΤΟΥΡΓΕΙΟ:Στο χωριό μας λειτουργούσε αξιόλογο ταπητουργείο περσικών χαλιών στο ισόγειο του σπιτιού Βασιλείου Σεραφείμ με εργοστασιάρχη ( προπολεμικά βέβαια ) τον Κυριάκο και την γυναίκα του Ανθούσα, που είχαν έρθει πρόσφυγες από την Μ. Ασία. Αυτούς τους είχε φέρει ο μεγαλέμπορος Σεφαφείμ Βασίλειος. Το εργοστάσιο λειτουργούσε αρκετά χρόνια στο χωριό μας και έδινε δουλειά στα κορίτσια του χωριού μας. Στην κατοχή έκλεισε για λίγα χρόνια και μετά την κατοχή επαναλειτούργησε με νέο εργοστασιάρχη τον κ.Παναγιώτη Βοναπάρτη, που γνώρισε μεγάλη δόξα και φήμη στη ίδιο κτίριο της κόρης του Σεραφείμ Βασιλείου της Ισμήνης Παπαγεωργίου, γυναίκας τους γιατρού Περικλή Παπαγεωργίου. Μέσα σε λίγα χρόνια τα αργαλειά αυξήθηκαν όπως και η ζήτηση βέβαια σημαντικά, και ενοικιάστηκαν καινούρια κτίρια ισόγεια και προσελήφθηκαν νέες εργάτριες, που ο αριθμός του έφτασε στις 130 -150. Τα αργαλειά λειτουργούσαν στα ισόγεια κτίρια του Παναγιώτη Μπιλάλη, του Αναστασίου Ζέρβα, του Αθανασίου Παπαγεωργίου, του Ιωάννου Καραμάνου, του Αριστείδη Καρατζά και αλλού που ίσως να μην τα θυμάμαι. Τα κορίτσια που δούλευαν σε αυτά έδιναν μια χαρούμενη νότα στο χωριό μας. Στις ώρες εργασίας τραγουδούσαν ομαδικά και προκαλούσαν την χαρά και τον ενθουσιασμό στους περαστικούς που πλησίαζαν για να δουν τα εξαίρετα χειροτεχνήματά τους. Η έξοδος το βράδυ από το εργοστάσιο , έμοιαζε με περιβόητο χαρούμενο μελίσσι. Έπαιρνε τη θέση νυφοπάζαρου , όπου οι νεαροί προσπαθούσαν να βρουν το ταίρι τους. Πολλά κορίτσια παντρεύτηκαν και έφτιαξαν οικογένειες στο χωρίο μας αυξάνοντας έτσι τον πληθυσμό του. Δυστυχώς όμως αυτό δεν κράτησε πολλά χρόνια , γιατί τα κορίτσια ζήτησαν να ασφαλιστούν. Το ΙΚΑ επενέβη και έφερε αναστάτωση και ανάγκασε τον εργοστασιάρχη ταπητουργό να μοιράσει στα σπίτια του χωριού και των διπλανών χωριών τα αργαλειά . Με αυτό τον τρόπο πολλές εργάτριες απολύθηκαν. Από τότε επειδή δεν έβρισκαν δουλειά πολλές οικογένειες αναγκάστηκαν να φύγουν από το χωριό και έτσι μειώθηκε αισθητά και ο πληθυσμός του χωριού από τα 1500 άτομα σε 200 με 300. Τα χαλιά που ύφαιναν ήταν εξαιρετικής ποιότητας , υφασμένα με τέχνη και μεράκι. Οι παλαιοί θυμούνται με νοσταλγία τις καλές μέρες του παρελθόντος και τις παλιές δόξες του χωριού μας. Ελπίζουν πως μια μέρα θα ξαναγυρίσουν στο όμορφο χωριό τους . Σήμερα στο χωριό λειτουργεί ο Πολιτιστικός Μορφωτικός σύλλογος << Η ΔΡΑΓΟΝΕΡΑ >>που προσπαθεί να ξαναζωντανέψει με όμορφες εκδηλώσεις τα ήθη και τα έθιμα του χωριού μας. |